سرب در رژلب و سرطان‌زایی لوازم آرایشی؛ آیا حقیقت دارد؟
امروز در «درجه» از موضوعات پرمناقشه‌ای همچون وجود سرب در رژلب و سرطان‌زایی مواد آرایشی برایتان حرف داریم. با ما همراه باشید.
استفاده از لوازم آرایشی به‌دلیل اثراتی که شاید روی سلامتی و محیط زیست داشته باشد همواره موردبحث بوده است. شبکه‌های اجتماعی هم در داغ‌تر شدن این موضوع بی‌تأثیر نبوده‌اند. احتمالا شما هم در فضای مجازی به پست‌هایی با مضمون هشدار درباره مواد شیمیایی موجود در لوازم آرایشی، خصوصا هشدار درباره رژلب‌های آلوده به سرب و فلزات سنگین، برخورد کرده‌اید. اما ببینیم که این قبیل هشدارها تا چه حد صحت دارند.
سرب در رژلب ؛ شایعه یا واقعیت؟
بله؛ برخی رژلب‌ها سرب‌دارند. اما اینکه چقدر در هر برندی متفاوت است.
رنگ‌دانه‌هایی که در ساخت رژلب استفاده می‌شوند ممکن است حاوی سرب باشند. منتها این مسئله تنها محدود به رژلب‌های غیراستاندارد و برندهای متفرقه نیست. حتی رژلب‌هایی که از سوی مراجع ذی‌صلاح تأیید می‌شوند هم می‌توانند حاوی رنگ‌دانه‌های سربی باشند. فرقش حداقل این است که برندهای معتبر از رنگ‌دانه‌های مجاز و در مقادیر اصطلاحا ایمن استفاده می‌کنند.
به‌هرحال مقداری از رژلب شاید که با لیس‌زدن خورده یا از طریق پوست جذب شود. به‌توصیه سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) سرب رژلب بهتر است بیشتر از ۱۰ ppm (واحد اندازه‌گیری غلظت) نباشد. FDA ادعا دارد مقدار سربی که براثر خوردن اتفاقی رژلب با سرب حداکثر ۱۰ ppm به بدن راه پیدا می‌کند فوق‌العاده ناچیز است و در آزمایش خون معمولی قابل‌اندازه‌گیری نیست.
چرا سرب از ترکیبات رژلب حذف نمی‌شود؟
برخی کمپین‌های سلامتی برخلاف FDA معتقدند وجود سرب در رژلب و سایر لوازم آرایشی موضعی هرچند در حد ناچیز اتفاق نگران‌کننده‌ای است. چراکه مواجهه‌های مکرر با همین مقدار ناچیز از مواد شیمیایی سمی به دلیل احتمال انباشتگی در بدن می‌تواند در طولانی‌مدت زیان‌آور باشد.
حتما می‌پرسید که پس چرا تولیدکنندگان لوازم آرایشی برای پایان‌دادن به این مناقشه قید استفاده از سرب را نمی‌زنند؟ راستش هنوز فناوری لازم برای حذف کامل سرب از رنگ‌دانه‌های مورداستفاده در رژلب وجود ندارد. در حال حاضر مراجع نظارتی بیشتر در تلاش‌اند که با اعمال محدودیت‌های سخت‌گیرانه کاری کنند میزان سرب در لوازم آرایشی از حد به‌قول خودشان ایمن بالاتر نرود. بسیاری از رژلب‌ها، خصوصا کدهای طیف قرمز، درصورت حذف رنگ‌دانه‌های آرایشی حاوی سرب قابل‌تولید نخواهند بود. به همین دلیل است که برندهای فاقد سرب طیف رنگی محدودتری دارند.
[related]7524[/related]
آیا با استفاده از لوازم آرایشی ممکن است سرطان بگیریم؟
سرطان‌زایی لوازم آرایشی شاید برای شما هم سؤال باشد. منتها منظورمان فقط رژلب و لوازم آرایشی صورت نیست. حتی کرم‌های مرطوب‌کننده و محصولات مو و ناخن هم به‌نوعی جزو لوازم آرایشی محسوب می‌شوند. برای پاسخ به این پرسش سراغ وب‌سایت انجمن سرطان آمریکا (ACS) رفتیم. توجه‌تان را به خلاصه‌ای از اظهارات ACS دراین‌باره جلب می‌کنیم:
با قاطعیت نمی‌توان گفت که استفاده از لوازم آرایشی موجب ایجاد عوارض جدی و بلندمدت برای سلامتی می‌شود. چراکه روی بسیاری از ترکیبات مورداستفاده در لوازم آرایشی (نه لزوما فقط سرب) تحقیقات جامع و دقیق صورت نگرفته است. در مواردی هم که تحقیقی صورت گرفته نتایج تحقیق همیشه سرراست و واضح نبوده‌اند.
به‌ویژه اینکه اثرات بلندمدت بسیاری از لوازم آرایشی هنوز روی خود ما انسان‌ها آزمایش نشده است و به‌دلیل انجام‌نشدن تحقیقات بلندمدت درحال‌حاضر اطلاعات کافی پیرامون اثرات مواجهه بلندمدت با ترکیبات موجود در لوازم آرایشی روی سلامتی در دست نیست. بنابراین شواهد کافی برای اثبات این ادعا که استفاده از لوازم آرایشی موجب افزایش خطر ابتلا به سرطان می‌شود وجود ندارد. اما از طرفی ادعا هم نمی‌توان کرد که لوازم آرایشی در برخی افراد مشکلات سلامتی ایجاد نمی‌کنند.
ACS می‌گوید منطقی نیست به‌دلیل شواهد ناکافی خوش‌خوشانه فرض کنیم که پس لوازم آرایشی به‌کل بی‌ضررند. درست است که هنوز به‌طور دقیق نمی‌دانیم بسیاری از ترکیبات مورداستفاده در لوازم آرایشی چقدر جذب بدن و درنهایت در بدن انباشته می‌شوند. اما صرفا چون شواهدی دال بر بیماری‌زایی برخی ترکیبات وجود ندارد هم به این معنی نیست که پس لوازم آرایشی لزوما بی‌خطرند.
سخن پایانی
خلاصه اگر از بابت ترکیبات موجود در لوازم آرایشی احساس نگرانی می‌کنید که مبادا ضرری متوجه سلامتی‌تان باشد، می‌توانید کمتر از لوازم آرایشی استفاده کنید یا اصلا استفاده از لوازم آرایشی را کنار بگذارید. به‌هرحال انتخاب با خودتان است. اگر هم دل‌نگرانی‌ای از این بابت ندارید که دیگر هیچ! اما هروقت سراغ لوازم آرایشی رفتید، سعی کنید فقط از برندهای موردتأیید و معتبر خرید کنید و دور برندهای متفرقه‌ای را که معلوم نیست تحت چه شرایطی تولید شده‌اند و نظارتی روی تولیدات‌شان نبوده است کلا خط بکشید. [see_also]1546[/see_also]
