فرق نوشابه رژیمی با معمولی در چیست؟
آیا میدانید فرق نوشابه رژیمی با معمولی در چیست؟ آیا واقعا این دو با هم فرقی دارند؟ وقت آن رسیده اطلاعات دقیق، علمی و کاربردیای در این باره داشته باشید.
نوشابهخور که باشید، هرقدر هم که از مضرات نوشابه بشنوید، احتمالا باز گوشتان بدهکار نخواهد بود. اتفاقا کارخانههای تولید نوشابه را همین شما نوشابهخورها سرپا نگه داشتهاید! اما از روزی که تبوتاب سالمخواری بالا گرفت، کارخانههای تولید نوشابه که میخواستند سالمخوارها هم مشتری پروپاقرصشان باقی بمانند، به تولید نوشابههای جدیدی با فرمولاسیون رژیمی اقدام کردند. این شد که نوشابههای نوظهوری با القابی همچون «لایت»، «زیرو» و «مَکس» روانه بازار شدند.
درادامه نوشابههای معمولی و رژيمی را ازلحاظ دو شاخص کالری و قند با هم مقایسه میکنیم تا ببینیم که چرا نوشابههای رژیمی بنابر ادعای تولیدکنندگانشان منافاتی با سالمخواری ندارند.
کالری
نوشابه معمولی
برای مثال سراغ کوکاکولا رفتیم. همانطور که چراغراهنمای تغذیهای این محصول نشان میدهد هر قوطی ۳۳۰ میلیلیتری کوکاکولای معمولی ۱۳۲ کیلوکالری انرژی دارد. یعنی اگر زیادهروی کنید، در معرض ابتلا به چاقی خواهید بود.
نوشابه رژیمی
نوشابههای رژیمی کمکالری یا فاقد کالریاند. برای مثال بیایید نگاهی به چراغراهنمای تغذیهای کوکاکولای زیرو بیندازیم:
کوکاکولای زیرو بهگونهای فرمولاسیون شده است که صفر مقدار کالری انرژی دارد (زیرو بهمعنی صفر است). اما دیدید که قوطی همین اندازهای کوکاکولای معمولی ۱۳۲ کیلوکالری انرژی به بدن مصرفکننده میرساند.
منتها لازم به تذکر است که کمکالری یا فاقد کالریبودن نوشابههای رژیمی لزوما به این معنی نیست که پس چاق نمیکنند. شواهدی وجود دارد که نشان میدهند مصرف نوشابههای رژیمی میتواند حتی چاقکننده باشد. منتها ارتباط بین مصرف نوشابههای رژیمی با افزایش احتمال ابتلا به اضافهوزن موضوع پرمناقشهای در بین محققان است و بهطور قطعی نمیتوان درموردش نظر داد.
قند
نوشابه معمولی
نوشابههای معمولی با قند طبیعی (مثلا شربت ذرت با فروکتوز بالا) شیرین میشوند و طعم دلچسبشان هم به همین دلیل است.
اما حتما میدانید که بیشخواری نوشیدنیهای قندی بهدلیل کالری بالا موجب افزایش احتمال ابتلا به چاقی و بیماریهای مرتبط با اضافهوزن ازجمله دیابت و سرطان میشود. از اضافهوزن و چاقی که بگذریم، پای عوارض دیگری هم در میان است. مثلا پوسیدگی دندان که باتوجهبه هزینههای گزاف دندانپزشکی جزو پرخرجترین عوارض مصرف دائم نوشابههای پرقند بهشمار میرود.
نوشابه رژیمی
گفتیم که نوشابههای رژیمی کمکالری یا فاقد کالریاند. دلیلش هم این است که در نوشابههای رژیمی از شیرینکنندههای مصنوعی نظیر آسپارتام استفاده میشود. آسپارتام ۲۰۰ برابر شیرینتر از قند معمولی است. یعنی فقط یک قاشق چایخوری آسپارتام میتواند به اندازه چند ده قاشق چایخوری شکر شیرین باشد. شیرینکنندههای مصنوعی درواقع قادرند فرآوردههای کمقندتر و کمکالریتری بسازند. با این تفاوت که طعم شیرینی شیرینکنندههای مصنوعی همیشه دقیقا شبیه قندهای طبیعی نیست.
منتها حرفوحدیث درمورد شیرینکنندههای مصنوعی خصوصا همین آسپارتام زیاد است. سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بیخطربودن آسپارتام و تعدادی دیگر از شیرینکنندههای مصنوعی را در مقادیر مجاز تأیید کرده است. بااینحال هنوز عدهای از پژوهشگران هنوز به بیخطربودن شیرینکنندههای مصنوعی برای سلامتی اطمینان ندارند و شیرینکنندههای مصنوعی را در افزایش احتمال ابتلا به امراضی از قبیل التهاب مفاصل، اختلالات عصبی، سرطان و مشکلات متابولیکی مؤثر میدانند.
خلاصه نوشابه معمولی بخوریم یا نوشابه رژیمی؟
نوشابه چه از نوع معمولی چه رژیمی ارزش غذایی ندارد. نوشابه معمولی تماما قند و کالری است. نوشابه رژیمی هم اگرچه قند و کالری کمتری دارد باز فاقد ارزش غذایی است. نوشیدنیای که سالم باشد مقادیری ویتامین و املاح معدنی به بدنمان میرساند. همانطورکه دیدید نه نوشابه معمولی و نه نوشابه رژیمی هیچکدامشان انتخاب کاملا مطمئنی برای سلامتی نیستند. به این سؤال هم که نوشابه رژیمی بهتر از نوشابه معمولی است یا نه جواب مشخصی نمیتوان داد، چراکه بسته به شرایط هر فردی فرق میکند. درواقع بهدلیل شکوشبهههای فراوان پیرامون اثر شیرینکنندههای مصنوعی روی سلامتی با قطعیت نمیتوان پاسخ گفت. بنابراین توصیه ما به شما این است که باتوجهبه ارزش غذایی پوچ نوشابه چه سراغ نوشابه معمولی رفتید چه رژیمی درهرصورت اصل میانهروی فراموشتان نشود.