معایب سرخ کن بدون روغن و هواپز؛ آیا سرخ کن بدون روغن سرطان زا است؟
معایب سرخ کن بدون روغن از زمان پخت طولانی تا غذای نسبتا خشک و نظافت طولانی را شامل می‌شود. در این مطلب خواهیم دید که آیا سرخ کن بدون روغن سرطان زاست یا از نظر سلامتی مشکلی ندارد.
قبل از بررسی معایب سرخ کن بدون روغن یا هواپز، خوب است با نحوه عملکرد این دستگاه آشنا شوید. همانطور که در راهنمای خرید سرخ کن گفتیم، هواپز مواد غذایی را با گردش هوای داغ و بدون نیاز به مقدار زیادی روغن سرخ می‌کند و کافی است یک قاشق غذاخوری روغن پخت‌وپز (معادل ۱۵ ملی‌لیتر) را داخل سرخ کن بریزید. بهترین سرخ کن بدون روغن با کمک فن‌های مخصوص جریان هوای گرمی را ایجاد می‌کند که ذرات و قطرات چربی را در اطراف مواد غذایی به گردش در می‌آورد. این فرآیند باعث از دست رفتن رطوبت و سرخ شدن مواد غذایی می‌شود.
بهترین هواپز تفال یا سرخ کردن بدون روغن فیلپس هم مانند بسیاری دیگر از روش‌های پخت غذا برخی از واکنش‌های شیمیایی از قبیل «اثر میلارد» را ایجاد می‌کند. اثر میلارد به خودی خود از مجموعه‌ای از واکنش‌های شیمیایی تشکیل شده که مسئول ایجاد شاخصه‌های طعمی و قهوه‌ای شدن غیر آنزیمی غذاهای سرخ یا برشته شده هستند. این امر می‌تواند یکی از اصلی‌ترین مضرات سرخ کن بدون روغن و هر وسیله دیگری باشد که در روند پخت، حرارت بالایی را ایجاد می‌کند.
معایب سرخ کن بدون روغن چیست؟
زمان پخت طولانی‌تر
یکی از مهمترین معایب سرخ کن بدون روغن این است که تهیه غذا با آن بیش‌تر از سرخ کردن با روغن به روش Deep Frying طول می‌کشد. فارغ از نوع دستگاه مورد استفاده و ماهیتابه، سرخ کن یا هواپز بودن آن لازم است پیش از شروع فرآیند سرخ کردن غذا وسیله مورد نظر را کاملا گرم کنید. بنابراین، داغ شدن همه این وسایل مدتی طول می‌کشد. اما مشکل این است که هواپز برای گرم کردن جریان هوای داخلی و نگه داشتن دما در بازه خاص، به زمان بیش‌تری نیاز دارد. تجربه نشان می‌دهد، برخی از هواپزها به سختی می‌توانند در دمای تنظیم شده خود باقی بمانند. یعنی در روند سرخ کردن با هوا مقدار زیادی گرما را از دست می‌دهند که منجر به طولانی‌تر شدن زمان پخت می‌شود. برای مثال پخت سیب زمینی با بهترین سرخ کن معمولی ۱۰ دقیقه و با هواپز حداقل ۲۰ دقیقه در بالاترین دما یعنی ۲۰۰ درجه سانتیگراد طول می‌کشد.
غذای ترد نشده
یکی دیگر از معایب هواپز این است که خصوصا در ابتدا باید از طریق آزمون و خطا پیش بروید و درجه حرارت مناسب برای سرخ کردن هر یک از مواد غذایی را پیدا کنید. در غیر این‌صورت، ممکن است غذای شما بسوزد، خشک شود یا رطوبت موجود در بافت‌اش را به خوبی از دست ندهد و اصلا ترد نشود. برای مثال، اگر قصد خوردن پنیر کبابی را دارید به‌هیچ عنوان نباید روی دستگاه هواپزتان حساب کنید. چرا که به‌جای سرخ کردن قطعات پنیر آن‌ها را نرم یا ذوب می‌کند. با این وجود نظرات برخی خریداران در مورد سرخ کن نشان می‌دهد هرگز از میزان تردی و آبدار بودن غذای هواپز راضی نشده‌اند.
طعم متفاوت غذا
ارائه غذا با طعمی متفاوت از آن‌چه می‌شناسید از دیگر معایب سرخ کن بدون روغن است. دلیل‌اش هم این است که این دستگاه با استفاده از روش کانوکشن (Convection) هوای داغ را در اطراف مواد غذایی به گردش در می‌آورد. یعنی، فرآیند پخت در سرخ کن بدون روغن با دیگر دستگاه‌ها متفاوت است. این امر می‌تواند در تغییر طعم غذا تاثیرگذار باشد.
نیاز به نظافت مکرر
نیاز به نظافت مکرر از دیگر معایب این دستگاه به حساب می‌آید. درست است که تمیز کردن سرخ کن بدون روغن در مقایسه با سرخ کن معمولی آسان‌تر است؛ با این حال، باز هم چالش‌هایی را برایتان ایجاد می‌کند. یادتان باشد درست برعکس سرخ‌کن‌های معمولی، پس از هر بار استفاده لازم است دستگاه هواپز را کاملا تمیز کنید. در غیر این‌صورت، بعد از چند بار مصرف دیگر به سختی می‌توانید قطعات این دستگاه را بشویید. چرا که ذرات غذا و چربی به تار و پود قطعات می‌چسبد و با آن یکپارچه می‌شود. خبر خوب این است که برای شستن قعات هواپز می‌توانید از ماشین ظرفشویی کمک بگیرید. البته این به شرطی است که ابعاد هر دوی این دستگاه‌ها با یکدیگر تناسب داشته باشد.
قیمت نسبتا زیاد
وقتی از معایب سرخ کن بدون روغن حرف می‌زنیم، لازم است به قیمت نسبتا بالای آن هم اشاره کنیم. هواپز یک وسیله همه‌کاره و یک فناوری تقریبا جدید است که می‌تواند جایگزین وسایل گوناگونی مانند فر برقی و گازی، سرخ کن معمولی و تابه‌های درجه یک باشد. بنابراین، طبیعی است که در مقایسه با موارد یاد شده از قیمت بالاتری برخوردار باشد. البته، همانطور که می‌دانید بازه قیمت تا حدود زیادی به برند دستگاه و امکانات آن بستگی دارد. یعنی برای مثال، نمی‌توانید بهای سرخ کن فیلیپس را با یک هواپز بی‌نام و نشان مقایسه کنید.
آیا سرخ کن بدون روغن سرطان زاست؟
در بررسی معایب سرخ کن بدون روغن، خوب است بدانید استفاده از این دستگاه الزاما موجب بیماری سرطان نمی‌شود. با این حال، سرخ کردن مواد غذایی با هر روشی منجر به تشکیل ترکیبات خاصی مانند آکریل آمید می‌شود که با ایجاد سرطان مرتبط هستند. آکریل آمید به‌عنوان یک عامل سرطان‌زای احتمالی برای انسان شناخته می‌شود. این ترکیب زمانی تشکیل می‌شود که غذا تا دمای بالاتر از ۱۲۰ درجه سانتیگراد یا ۲۵۰ درجه فارنهایت گرم شود.
همانطور که گفتیم، در طی فرآیند حرارت دادن یک سری واکنش‌های شیمیایی به نام «واکنش میلارد» ایجاد می‌شود که قندها و اسیدهای آمینه موجود در غذا را به آکریل آمید تبدیل می‌کند. غذاهایی که کربوهیدرات بالایی دارند مانند چیپس سیب زمینی، سیب زمینی سرخ کرده و برخی دیگر از خوردنی‌های مشابه حاوی بالاترین سطح آکریل آمید هستند. اما ماهی، گوشت و سبزیجات هنگام پخته شدن مقادیر کمتری از این ترکیب شیمیایی را تولید می‌کنند. با وجود این، میزان آکریل آمید تولید شده در غذاهایی که توسط هواپز یا سرخ کن بدون روغن پخته می‌شود به‌هیچ عنوان بیش‌تر از مواقع دیگر نبوده و در اغلب موارد، می‌تواند کم‌تر هم باشد. بنابراین شواهدی در مورد اینکه سرخ کن بدون روغن سرطان زاست وجود ندارد.
آیا هواپز اشعه مضر دارد؟
برخلاف ادعای برخی از افراد غیر متخصص و بر عکس آن‌چه در مایکروویو می‌بینیم، دستگاه‌های هواپز هیچ اشعه مضری را از خودشان ساطع نمی‌کنند. در نتیجه، احتمال قرار گرفتن در معرض اشعه‌های زیان‌آور را نمی‌توان در فهرست مضرات سرخ کن بدون روغن دسته‌بندی کرد.
آیا سرخ کن برای مواد مغذی ضرر دارد؟
دستگاه هواپز درست مانند بسیاری دیگر از تجهیزات مخصوص پخت، غذاها را در حرارت بسیار بالایی آماده می‌کند. طبخ غذا در حرارت زیاد موجب از بین رفتن برخی از ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌شود. در ضمن، این فرآیند ترکیباتی را تولید می‌کند که برای سلامت بدن زیان‌آور هستند. با توجه به آن‌چه گفتیم، این موارد را نمی‌توان فقط به حساب معایب هواپز گذاشت و درباره همه روش‌های پخت با دمای زیاد صدق می‌کند.
جدیدترین سرخ کن‌های بدون روغن را ببینید
در آخر، آیا روش سرخ کردن بدون روغن سالم است؟
فارغ از اینکه سرخ کن دکمه ای بخریم یا لمسی ، این دستگاه در مقایسه با سرخ کن معمولی گزینه سالم‌تری به حساب می‌آید و می‌تواند روشی مبتکرانه برای سرخ کردن مواد گوشتی، سیب زمینی و انواع سبزیجات باشد. یعنی برخلاف شایعات موجود درباره معایب سرخ کن بدون روغن پخت غذا در این دستگاه می‌تواند موجب کاهش کالری، چربی و ترکیبات زیان‌آوری شود که از طریق دیگر روش‌های طبخ در سطح بالاتری ایجاد می‌شوند. بنابراین، اگر به‌دنبال روشی برای کم کردن میزان چربی غذا و کاهش وزن هستید می‌توانید از هواپز استفاده کنید. با این حال، خوب است به خاطر داشته باشید فقط به این دلیل که این دستگاه در مقایسه با سرخ کن‌های معمولی از روغن کمتری استفاده می‌کند نمی‌تواند بهترین گزینه برای تامین سلامت کلی بدن شما باشد. نظر شما چیست؟ آیا تا به‌حال از سرخ کن بدون روغن استفاده کرده‌اید؟ آیا از نتیجه کار راضی بوده‌اید؟ ممنون می‌شویم دیدگاه‌ها و تجربیات‌تان را در بخش «نظرات کاربران» با ما و دیگر خوانندگان به اشتراک بگذارید.
