راهنمای خرید حافظه SSD برای لپ‌تاپ‌

در راهنمای خرید SSD لپ‌تاپ به معرفی کلی حافظه‌های SSD، شیوه کار، بررسی معایب و مزایا و همچنین تفاوت کلی آن‌ها با هارد دیسک‌های HDD می‌پردازیم.

با توسعه نرم افزارها و افزایش حجم دیتاهای در حال انتقال تجهیزات ذخیره سازی بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کنند. از همین رو تجهیزات سخت افزاری من جمله تجهزات ذخیره سازی به شکل چشم گیری در میزان حجم قابل نگهداری و سرعت انتقال پیشرفت کرده‌اند. یکی از این تجهیزات نسبتا تازه وارد دنیای تکنولوژی، حافظه‌های SSD پرسرعتی هستند که انتقال اطلاعات را وارد سطح تازه‌ای کرده‌اند. در این قسمت از نکات پیش از خرید درجه به بررسی این حافظه‌های انقلابی بپردازیم. پیش از این لیست بهترین حافظه اس اس دی اکسترنال را معرفی کرده بودیم. 

حافظه SSD چیست؟

SSD که سرواژه‌های عبارت Solid State Disk است، در واقع نوعی حافظه پرسرعت است. در زبان فارسی از آن با عبارت «دیسک حالت جامد» نیز یاد می‌کنند. همانطور که در مطلب نکات خرید هارد اکسترنال گفتیم، حافظه‌های SSD نسبته به هارد دیسک‌های رایج و قدیمی‌تر HDD از سرعت خواندن و نوشتن بسیار بالاتری بهره می‌برند. علت سرعت بالاتر این نوع حافظه‌ها طراحی بر پایه حافظه فلش و مشابه با مموری موبایل است. اما در نهایت SSDها هم همان کارکردهای بنیادین HDDهای قدیمی را دارند.

SSDها برخلاف هارد دیسک‌های HDD هیچ نوع عضو مکانیکی خاصی ندارند و برای نوشتن داده‌ها از روی دیسک از مغناطیس بهره نمی‌برند. حافظه SSD داده‌ها را به شیوه رمز نگاری در میکروچیپ‌ها می‌نویسند. از این حافظه‌های مذکور از سرعت به مراتب بالاتر نسبت به هارد دیسک‌های رایج بهره می‌برند.

عدم وجود قطعه مکانیکی داخلی بهبودهایی چون وزن کمتر و مصرف انرژی پایین‌تر را نیز در SSDها به دنبال دارد. البته که در مقابل این مزایا، قیمت‌شان نیز بسیار بالاتر خواهد بود.

[related]5042[/related]

حافظه SSD چطور کار می‌کنند؟

حافظه‌های SSD بر پایه‌ی تراشه‌ها و چیپ‌های نیمه هادی کار می‌کنند. علت «حالت جامد» نامیدن حافظه‌های SSD این است که برخلاف HDDها هیچ عضوی از آن در حال حرکت نیست. درواقع این حافظه‌ها از تعداد زیادی حافظه فلش NAND تشکیل شده‌اند که متشکل از میلیون‌ها سلول حافظه‌ (Cell) هستند.

این سلول‌های حافظه بسته به ساختارشان می‌توانند یک تا چهار بیت از اطلاعات را در قالب صفر و یک ذخیره کنند. شاید تصور شود که هرچه توان ذخیره سازی در این سلول‌ها بیشتر باشد بهتر است. اما به علت حساسیت بالا و حجم داده‌ها خواندن اطلاعات از روی حافظه‌ها با سلول‌های چهار بیتی بسیار دشوارتر و در نتیجه زمان‌برتر است.

در مقابل سلول‌های یک و دوبایتی که از آن‌ها به عنوان SLC و MLC یاد می‌شود بهترین گزینه و البته رایج‌ترین انتخاب در SSDهای مدرن هستند. هرچند باید توجه داشت که حجم فیزیکی آن‌ها در ظرفیت‌های بالا نیز بسیار بالاتر از سلول‌های چهار بیتی خواهد بود.

نوشتن داده در این نوع حافظه‌ها توسط یک کنترلر (Controller) انجام می‌شود که داده‌های ورودی را در سلول‌هایی در صفحاتی از بلوک‌هایی متشکل از سلول‌ها ذخیره می‌کند. به طور معمول هر بلوک دارای ۶۴ صفحه (Page) قابل نوشته شدن هستند و هر یک از این صفحه‌ها می‌تواند ۴ تا ۱۶ کیلوبایت داده را در سلول‌های حافظه خود ذخیره کند.

کنترلر که تمامی اعمال صورت گرفته روی حافظه مدیریت می‌کند، به مثابه مغز حافظه SSD است. این بخش بر پروسه خواندن و نوشتن اطلاعات بر صفحات هر بلوک و سلول‌های حافظه نظارت می‌کند. اما در عین مزایای متعدد، این روش معایبی نیز دارد.

تفاوت‌ SSD با HDD چیست؟

قاعدتا بارزترین تفاوت حافظه‌های SSD با HDD در سرعت خواندن و نوشتن داده‌ها است. این تفاوت سرعت به صورت معمول تا بیش از سه برابر است. در حافظه‌های HDD به وسیله قطعات مکانکی هد و پلاتر اقدام به نوشتن داده‌ها می‌کنند.

بدین صورت که بازوی مکانیکی هد به کمک نیروی مغناطیسی روی صفحه گردان پلاتر داده‌ها می‌نویسد و می‌خواند. در واقع شیوه کار HDD چیزی شبیه به ساختار گرامافون است. در مقابل حافظه‌های SSD از تعداد زیادی فلش NAND تشکیل شده است که داده‌ها را در قالب صفر و یک و در سلول‌های حافظه ذخیره می‌کنند.

به علت این ساختار، SSD به مراتب سبک وزن‌تر خواهند بود. همچنین نبود پلاتر در این حافظه منجر به تولید نویز و حرارت کمتری نسبت به HDDها می‌شود. این ساختار مجتمع یا یکپارچه SSDها نیز منجر به طول عمر بالاتر و همچنین مقاومت در برابر ضربه خواهد شد. ساختار ذخیره سازی مدرن SSDها نیز منجر به مصرف انرژی کمتر در برابر HDDها است.

از دیگر تفاوت‌های قابل توجه این دو حافظه می‌تواند به اختلاف قیمت و میزان فراوانی آن‌ها نیز پرداخت. SSdها حافظه‌های جدیدتری هستند که قیمت به ازای هر گیگ‌شان بسیار بالاتر از حجم برابر در HDDهای قدیمی است. HDDها به علت ارزان بودن و محبوبیت فراوان‌شان تقریبا در هر ظرفیتی قابل تهیه هستند. برعکس SSDها که تنها در ظرفیت‌های محدودی ارائه می‌شوند

مزایای تهیه‌ SSD برای لپ‌تاپ چیست؟

همان طور که پیش‌تر گفتیم حافظه‌های SSD به مراتب سریع‌تر از هارد دیسک‌های قدیمی هستند. این اختلاف سرعت بعضا تا بیش از سه برابر نسبت به HDDها نیز می‌رسد. این حافظه به دلیل ساختار غیرمکانیکی خود وزن بسیار پایین‌تر و حجم کمتری نیز دارند که آن‌ها را به انتخابی مناسب برای لپ‌تاپ‌ها و نوت بوک‌های سبک وزن تبدیل می‌کنند.

از دیگر مزایای غیرمکانیکی بودن ساختار این نوع حافظه‌ها مصرف برق بسیار کمتر است. این مورد برای لپ‌تاپ‌ها با وجود عمر کم باطری‌شان مزیت بزرگی محسوب می‌شود. از دیگر مزایای این نوع ساختار مبکروچیپ محور می‌توان به تولید نویز و گرمای پایین‌تر نیز اشاره نمود. گرمای کمتر به معنی استهلاک کمتر و درنتیجه عمر بالاتر نیز است. پس در مجموع استفاده از SSD برای لپ‌تاپ‌ انتخاب مناسب‌تری است.

از طرفی تهیه SSD برای لپ‌تاپ و نوت‌بوک‌های قدیمی‌تر که کاهش کارایی داشته‌ند، می‌تواند یک بروزرسانی پررنگ برای دستگاه شما باشد و عمر مفید دستگاه شما را تا دو سال نیز افزایش دهد.

SSDها به یمن بهره گیری از حافظه‌ بر پایه چیپست‌های NAND می‌تواند سرعت اجرای و لودینگ نرم افزارها را به شکل چشمگیری افزایش دهند. برای گیمرها نیز، نصب و اجرای بازی‌ها روی SSD بعضا می‌تواند فریم ریت و در نتیجه کیفیت تجربه را بهبود ببخشد.

انتخاب حافظه SSD برای لپ تاپ

اگر قصد دارید حافظه HDD لپ تاپ را با یک SSD جایگزین کنید باید پیش از اینکار مدل مناسب را بر اساس مادر بورد لپ تاپ خود انتخاب کنید. اکثر لپ‌تاپ‌ها از حافظه‌های ۲.۵ اینچی استفاده می کنند و بدون نگرانی می‌توانید یک حافظه SSD از این نوع را با HDD جایگزین کنید اما برخی مدل‌ها امکان استفاده از مدل‌های سریعتر را نیز دارند.

مورد دیگری که باید حین انتخاب SSD برای لپ تاپ مد نظر قرار دهید، حداکثر ٰظرفیتی است که لپ تاپ از آن پشتیبانی می‌کند. در حال حاضر بهترین گزینه استفاده از SSD و HDD به طور همزمان است به گونه‌ای که SSD به درایو ویندوز اختصاص پیدا کرده و فایل‌ها در HDD ذخیره شوند. در ادامه انواع حافظه SSD را همراه با مزایا و معایب هر کدام معرفی می‌کنیم.

[related]3745[/related]

انواع حافظه‌ SSD

حافظه‌های SSD بر اساس سایز، فرم ورودی، سرعت، حافظه و بسیاری دیگر از المان‌ها به دسته بندی‌های مختلفی دسته بندی می‌شوند. اما به طور کلی زمانی که از انواع SSDها صحبت می‌کنیم به تفاوت کانکتور و فرم فاکتور اینترفیس اشاره می‌کنیم. شما بایستی با توجه به حجم لپ‌تاپ و پشتیبانی مادربرد سیستم اقدام به انتخاب از این SSDها کنید. در ادامه به بررسی رایج‌ترین آن‌ها می‌پردازیم:

• SATA SSD
• mSATA SSD
• PCIe SSD
• M.2 SSD
• U.2 SSD
• NVMe SSD
• و...

پرفروش‌ترین انواع حافظه SSD را ببینید

حافظه SSD با رابط ساتا (SATA و mSATA)

در این میان SSDهای با رابط فیزیکی ساتا (SATA) رایج‌ترین رابط‌ها را دارند. این SSDها به وسیله‌ی رابط ساتا به مادربرد سیستم شما متصل می‌شوند. به طور معمول SSDها ساتا با همه نوع کامپیوترهای رومیزی و لپ‌تاپ حتی در صورت قدیمی بودن سازگاری کامل دارند.

رابط‌های ساتا سرعت بالایی داشته و در نسل‌ سوم با سرعت انتقال واقعی ۴.۸ گیگابیت بر ثانیه (۶۰۰ مگابایت در ثانیه)، محبوبیت بسیاری دارند. اما در مقایسه با سایر فرم فاکتورهای رایج، سرعت پایین‌تری دارند.

SSDهای ساتا بسته به کاربرد و حجم‌شان در سایز بندی‌های فیزیکی متفاوتی ارائه می‌شوند. رایج‌ترین سایز این SSDها، سایز ۲.۵ اینجی (۱۰ در ۷ در ۰.۷  سانتی‌متر) است که همان سایز ایده آل اکثر لپ‌تاپ‌هاست. اما همچنان می‌توان SSDهای ساتا در سایز‌های ۳.۵ و ۱.۸ اینچی را نیز پیدا کرد. سایز یک هشتمی این حافظه‌ها نیز در قالب mSATA عرضه می‌شوند که در برخی اولترابوک‌های بسیار نازک مورد استفاده قرار می‌گیرند.

حافظه SSD با رابط M.2

حافظه M.2 که به NGFF هم شناخته می‌شوند، دومین مدل رایج بازار است. این SSDها از طریق سوکت M.2 و به صورت مستقیم به مادربرد متصل می‌شوند. این SSDها بخاطر ظاهر فلت و بسیار نازکشان معمولا با رم‌ها مقایسه می‌شوند. از این فرم فاکتور به صورت معمول در دیوایس‌های موبایلی هوشمند و اولترابوک‌های سبک و مدرن استفاده می‌شوند.

M.2ها می‌توانند هم با فرم فاکتور SATA و هم PCIe و هم USB 3 به مادربرد متصل شوند. SSDهای M.2 که مبتنی بر PCIe هستند و از پروتکل NVMe تا چهار لاین PCIe پشتیبانی می‌کنند. از این رو سرعت انتقال داده‌ها در این فرم فاکتور بسیار بالاتر از SATA و mSATA است.

امروزه در غالب اولترابوک های جدید و نوت بوک‌های فلت با ساختار یکپارچه از این فرم فاکتور استفاده می‌شود. اما درایوهای M.2 (چه با اتصال SATA III و چه با PCIe) مشروط بر وجود اسلات مناسب در کیس می‌توانند در کامپیوترهای رومیزی نیز مورد استفاده قرار بگیرند.

حافظه SSD با رابط PCIe

SSDهای مبتنی بر  PCIe از فناوری جدید و پرسرعت PCIe و پروتکل NVMe استفاده می‌کنند. حافظه‌ها با رابط PCIe بزرگتر از فرم M.2 هستند؛ از این رو ظرفیت تراشه‌های بیشتری را نیز در هر SSD دارند. در نتیجه، SSDهای PCIe به دلیل در دسترس بودن در ظرفیت‌های بالاتر، به طور ویژه برای دستگاه‌های بزرگتری مانند دسکتاپ و سرورها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

به دلیل عملکرد فوق العاده بالای رابط‌های PCIe از آن‌ها حتی در کارت‌های گرافیک و کارت صدا نیز استفاده می‌شود. البته باید توجه داشت که حافظه SSD با رایط PCIe از‌ گرانترین فرم‌های ارائه شده هستند و بین گیمرهای دسکتاپ محبوبیت فراوانی دارند و معمولا جزو انتخاب‌های دارندگان لپ‌تاپ نیستند.

حجم حافظه SSD

برخلاف HDDهای رایج، SSDها در ظرفیت‌های محدودی عرضه می‌شوند. علت این امر شیوه ذخیره سازی داده‌ها در این حافظه‌ها و قیمت تمام شده‌ی بالا به ازای هر گیگ است. به صورت معمول این ظرفیت برای کاربران عادی بین ۱۲۰ گیگابایت تا ۴ ترابایت است.

البته برخی از برندها به صورت محدود و به منظور استفاده سرورها، مانیتورینگ، دوربین‌های مدار بسته، کامپیوترهای پیشرفته و... اقدام به تولید SSDها در ظرفیت و سرعت بالاتر می‌کنند. این SSDها قیمت بسیار بالایی داشته و برای کاربران خانگی کاربردی نخواهند داشت.

صرف هزینه گزاف بابت SSDهای ظرفیت بالا، برای کاربران خانگی مقرون به صرفه و منطقی نیست. در واقع بهترین شیوه برای این دسته از کاربران بهره گیری از یک SSD با ظرفیت معقول در کنار حافظه‌ی HDD خواهد بود. به عنوان یک کاربر با نیازهای معمول احتمالا تهیه یک SSD با ظرفیت ۲۵۰ گیگابایت، تمامی نیازهای شما را پوشش خواهد داد. این حجم برای نصب سیستم عامل و برنامه‌های سنگین مورد نیاز، حتی بیش از کافی است. اما اگر از آن دسته کاربران حرفه‌ای نظیر گیمرها، توسعه دهندگان و یا متخصصین صنعت مدیا هستید، انتخاب ظرفیت تا ۵۰۰ گزینه بهتری برای است.

تکنولوژی‌ چیپ‌ حافظه SSD

همان طور که پیش‌تر گفتیم حافظه‌های SSD بر پایه‌ی تراشه‌ها و چیپ‌های نیمه هادی کار می‌کنند. این تراشه‌ها بسته به تکنولوژی مورد استفاده در ساخت، ظرفیت، شیوه ذخیره سازی، سرعت و قیمت متفاوتی دارند که می‌تواند در خرید شما تاثیر گذار باشد. پس لازم است به صورت گذرا این تکنولوژی‌ها را بررسی کنیم.

حافظه‌های SSD با تکنولوژی چیپ‌ SLC که از آن‌ها به عنوان چیپ‌های تک سطح (Single Level Cell) نیز یاد می‌شود، نوع خاصی از حافظه‌ها هستند که تنها توان ذخیره سازی یک بیت اطلاعات را در هر سلول حافظه خود دارند. این حافظه‌ها معمولا پرسرعت‌ترین و به طبع گران‌ترین چیپ‌های حاضر در بازار هستند. این چیپ‌ها به علت طول عمر، دقت و سرعت بالا در سرورها و تجهیزات پیشرفته مورد استفاده قرار می‌گیرند.

چیپ‌های MLC و TLC که به ترتیب توانایی ذخیره دو و سه بیت اطلاعات را در هر سلول حافظه دارند، در مقایسه با SLCها ارزان‌تر بوده و در ظرفیت‌های متنوع‌تری در دسترس‌‌ند. حافظه‌‌ها MLC به دلیل سرعت خواندن و نوشتن بالا (کمتر از SLC) گزینه‌ای مناسب برای کاربران حرفه‌ای و گیمرها هستند. اما TLCها نسخه‌هایی ضعیف‌تر با سرعت، پایداری و طول عمر کمترند که برای کاربران خانگی با کارکرد پایین مورد استفاده قرار می‌گیرند.

برای کاربران خانگی و کسانی که قصد ارتقا لپ‌تاپ خود را دارند، پیشنهاد می‌شود، حافظه SSD با یکی از دو چیپ MLC و TLC را برگزینند. SSDهای وسترن دیجیتال آبی و سبز به ترتیب دو مدل رایج خانگی هستند که از چیپ MLC و TLC استفاده می‌کنند. این دو حافظه بخاطر تفاوت چیپ، اختلاف قیمت قابل توجهی نیز دارند.

[table id=610 /]

و در نهایت QLCها، حافظه‌هایی پایین رده هستند که سرعت خواندن و نوشتن پایین‌تری دارند. SSDها با این چیپ معمولا در ظرفیت‌های بالا ارائه می‌شوند. اما به علت حجم فیزیکی بالا در هر فرم فاکتوری قابل تهیه نیستند. تهیه این حافظه‌ها به کاربران خانگی با کارکرد بالا پیشنهاد نمی‌شود.

طول عمر SSDها

همان طور که می‌دانید حافظه‌های مبتنی بر فلش، در تکرار چرخه نوشتن داده‌ها محدودیت دارند. اما واقعا طول عمر این ماژول‌های حافظه آنقدری کم است که بایستی بابت آن نگران بود؟ معمولا در مشخصات این ماژول‌های حافظه عبارات TBW و DWPD ذکر می‌شود. این دو عبارت فاکتورهایی هستند که به وسیله آن طول عمر و دوام یک ماژول حافظه بر پایه‌ی فلش را می‌سنجند. کلمه TBW که سرواژه‌های عبارت Terabytes Written بیان‌گر میزان توان یک SSD برای نوشتن داده‌ها در واحد ترابایت هستند. DWPD نیز همان معیار، اما در واحد زمان است.

برای مثال مقدار TBW در SSDهای آبی رنگ وسترن دیجیتال ۶۰۰ ترابایت است. بدین معنی که عمر این حافظه تا ظرفیت نوشتن ۶۰۰ ترابایت داده، تضمین می‌شود. شاید روی کاغذ این مقدار ناچیز به نظر برسد. اما در عمل و با احتساب نوشتن میانگین ۵ گیگابایت در روز، شما قریب به ۱۳۰ هزار روز (بیش از ۳۵۰ سال) می‌توانید از این SSD استفاده کنید. پس در خرید SSD از برندهای معتبر، آنقدرها هم نبایست بابت این عدد وسواس به خرج داد.

 از چه برندی SSD تهیه کنیم؟

به صورت کلی نیازی نیست درباره برندهای SSD چندان سخت گیری به خرج داد. بسیاری از این حافظه‌ها از چیپ‌های تولیدی توسط چند شرکت مادر بهره می‌برند. از این رو در هنگام تهیه‌ی حافظه SSD تنها دقت کنید از بین برندهای شناخته شده انتخاب می‌کنید. همواره ساب‌برندها و شرکت‌ها متفرقه‌ای وجود دارند که قیمت تمام شده به ازای هر گیگ‌شان بسیار ارزان‌تر از برندهای معمول است. اما توجه داشته باشید که کارایی و طول عمر این دسته از حافظه‌ها مورد تردید است. پس در حاشه امن برندهای به‌نام خرید کنید.

از برندهای نسبتا شناخته شده‌ای که در ایران وجود دارند می‌توان به وسترن دیجیتال (Western Digital)، سامسونگ (Samsung)، ای دیتا (ADATA)، کروشیال (Crucial)، سیلیکون پاور (Silicon Power) و... اشاره کرد. در این میان SSDهای سامسونگ به طور معمول قیمت بالاتری دارند. ای دیتا در دسته محصولات ارزان قیمت‌تر قرار می‌گیرند. و SSDهای برندهایی نظیر وسترن دیجیتال در دو یا چند رده کاربری با قیمت‌های متفاوت عرضه می‌شوند.

مشکلات حافظه SSD

حافظه‌های SSD تنها می‌توانند داده‌ها ورودی را در صفحات خالی هر یک از این بلوک‌ها بنویسند. برخلاف SSDها در هارد دیسک‌های HDD امکان نوشتن داده‌ها در هر جایی از دیسک و در هر لحظه فراهم است. این امر سیستم بازنویسی (overwrite) روی حافظه را تسهیل می‌کند. اما در حافظه‌ی SSD داده‌های صفحات را نمی‌توان مستقیما بازنویسی کرد و تنها می‌توان داده‌های جدید را در فضای خالی صفحات هر بلوک نوشت.

در واقع SSD برای این کار داده‌ها را به حافظه موقت (RAM) منتقل می‌کنند، سپس تمام بلوک را پاک می‌کنند و مجددا اطلاعات را از حافظه موقت دستگاه وارد بلوک و صفحات خالی می‌نمایند.

این امر پیچیده با هربار نوشتن اطلاعات جدید روی بلوک‌های حافظه تکرار می‌شود. و SSD با هربار ورود اطلاعات جدید بلوک‌های جدید را خالی و مجدد از نو می‌نویسند. این امر در دراز مدت موجب به وجود آمدن صفحات خالی کوچک و پراکنده‌ای در سرتاسر بلوک‌ها می‌شود. این صفحات خالی در دراز مدت افزایش پیدا می‌کنند و در روندی تدریج سرعت حافظه را کاهش می‌دهند.

از طرفی با هربار نوشتن در حافظه‌ی SSD، جریان الکتریکی موجود در هر سلول داده‌ای آن باید ریست شود. با هر بار ریست شدن این جریان، مقاومت الکتریکی موجود در هر سلول افزایش می‌یابد.

در نتیجه ولتاژ مورد نیاز برای نوشتن داده‌های جدید در هر سلول نیز افزایش می‌یابد. به مرور زمان ولتاژ مورد نیاز برای بازنویسی در سلول‌های حافظه به قدری زیاد می‌شود که نوشتن در آن سلول غیر ممکن خواهد شد.

به همین دلیل مانند فلش‌ها، تنها می‌توان به دفعات محدودی اقدام به نوشتن در سلول‌های حافظه SSD کرد. در واقع این حافظه‌ها در روندی بسیار کند و تدریجی به سمت مرگ خود پیش می‌روند.

نتیجه گیری

SSDها حافظه‌هایی پرسرعت و نسبتا جدید هستد که بر پایه فناوری‌ فلش کار می‌کنند. این ماژول‌‌های حافظه در بسیاری از لپ‌تاپ و کامپیوترهای مدرن استفاده می‌شوند. با وجود مزایای بالای این نوع حافظه‌ها نظیر سرعت بالا، نویز و حرارت پایین و همچنین مقاومت زیاد این نوع حافظه‌ها، به علت قیمت بالا هنوز نتوانسته‌اند به صورت کامل جایگزین HDDهای قدیمی شوند. تهیه حافظه SSD برای لپ‌تاپ و نوت بوک‌ها می‌تواند یک بروز رسانی خوب محسوب شود. و عمر مفید دستگاه را بعضا تا چندسال نیز افزایش دهند. با نصب نرم افزارهای سنگین و حتی بازی‌ها روی حافظه SSD می‌توان آن‌ها را با لودینگ کوتاه‌تر و سرعت به مراتب بالاتری اجرا کرد. در حال حاضر بهترین گزینه استفاده از SSD و HDD به طور همزمان است. در بسیاری از لپ‌تاپ‌های مدرن قسمتی برای افزودن ماژول حافظه و SSD تعبیه شده است. و در برخی مدل‌های قدیمی‌تر می‌توان با جایگزینی درایو نوری با SSD از مزایای این نوع حافظه پرسرعت بهره برد. [see_also]34510[/see_also]