خرید کاپ قاعدگی و همه نکاتی که باید بدانید
برای ما خانم‌ها قاعدگی دوران پراسترسی است. خب چون در این ایام باید مدام مراقب باشیم که مبادا خون به لباس و رخت‌خواب‌مان نشت پیدا کند! راه‌حلی که اتفاقا این روزها زیاد درموردش می‌شنویم استفاده از کاپ قاعدگی است. در مطلب امروز «درجه» عمده اطلاعاتی را که پیش از تصمیم به خرید کاپ قاعدگی باید بدانید با شما مطرح می‌کنیم.
گفتنی‌ها زیاد است. پس بی‌معطلی سر اصل مطلب می‌رویم.
۱. کاپ قاعدگی چیست؟
کاپ یا فنجان قاعدگی، همان طور که از اسمش پیداست، محصولی بهداشتی برای استفاده در دوران قاعدگی است که به‌عنوان جایگزین پد و تامپون تبلیغ می‌شود.
این محصول منحصربه‌فرد، که برای جمع‌آوری خون قاعدگی درون واژن قرار می‌گیرد، دارای ساختاری قیفی‌شکل و تاشوست. اگر از جنس‌شان می‌پرسید، باید بگوییم که این کاپ‌ها معمولا از لاستیک یا سیلیکون ساخته می‌شوند. کاپ قاعدگی را باید برای استفاده تا بزنید و داخل واژن‌تان جاگذاری کنید. خود کاپ پس از جاگذاری باز می‌شود و به دیواره‌های واژن می‌چسبد. بنابراین لخته‌های خون بدون خروج از واژن در حفره فنجانی کاپ جمع خواهند شد.
جالب است بدانید که کاپ‌های قاعدگی در مقایسه با تامپون از ظرفیت بیشتری در جمع‌آوری خون برخوردارند. تازه چون قابل‌استفاده مجددند، در حد پد و تامپون برای محیط‌زیست مضر نیستند. البته این کاپ‌ها مدل‌های یک‌بارمصرف هم دارند. اما اغلب مدل‌هایی که در تبلیغات می‌بینیم چندبارمصرف‌اند و درصورت نگهداری مناسب برای حتی چند سال قابل‌استفاده خواهند بود. کافی است پس از هر بار استفاده طبق دستورالعمل خوب شسته و خشک شوند.
این کاپ‌ها را می‌توانید در هر بار استفاده، بسته‌به شدت خون‌ریزی، ۶ تا ۱۲ ساعت بدون تخلیه نگه دارید. اما باید روزی حداقل دو بار تخلیه شوند. این در حالی است که تامپون‌‌ها به‌طور میانگین هر ۴ تا ۸ ساعت به تعویض نیاز دارند. بنابراین کاپ‌ها برای استفاده شبانه راحت‌ترند.
ازجمله برندهای چندبارمصرفی که شاید بهشان بربخورید می‌توان به کیپِر کاپ (Keeper Cup)، مون کاپ (Moon Cup)، کاپ قاعدگی لونِت (Lunette Menstrual Cup)، دیواکاپ (DivaCup)، لِنا کاپ (Lena Cup) و لیلی کاپ (Lily Cup) اشاره کرد.
لیست قیمت کاپ قاعدگی را ببینید
۲. آیا کاپ قاعدگی اختراع نوظهوری است؟
شاید شما هم مثل من خیلی وقت نیست که به وجود محصولی تحت‌عنوان کاپ قاعدگی پی برده‌اید. اما نه، پیشینه کاپ قاعدگی قدیمی‌تر از این حرف‌هاست!
نخستین نمونه مدرن و تجاری‌شده کاپ قاعدگی، با شکل‌وشمایلی تقریبا مشابه نسخه‌های امروزی، در سال ۱۹۳۷ توسط لِئونا چالمِرز، بازیگر آمریکایی، اختراع شد. کاپ قاعدگی چالمِرز لاتکسی بود. اما تولید این محصول به‌دلیل کمیاب‌شدن لاتکس طی جنگ جهانی دوم ادامه نیافت. چالمِرز پس از پایان جنگ محصولی جدید طرح زد و درنهایت، به‌امید گسترش این ایده، امتیاز نسخه جدید را به رابِرت اُرِک واگذار کرد. اُرِک با تأسیس برند تاسِت (Tassette) وارد عمل شد و بودجه هنگفتی را به تبلیغات اختصاص داد. ولی تاسِت هم، باوجود تبلیغاتی که برای همراه‌کردن افکار عمومی در پیش گرفت، نتوانست به موفقیت چشمگیری دست پیدا کند و سرانجام در سال ۱۹۷۳ بسته شد.
مشکل اینجا بود که خانم‌ها با ایده استفاده از کاپ‌های قاعدگی کنار نیامده بودند و برایشان غریب و مشمئزکننده بود. هنوز هم شاید همین‌طور باشد. اما فراموش نکنید که ماها برای آشنایی بیشتر با هر محصولی به منبعی بی‌انتها چون اینترنت دسترسی داریم. در آن دوران حتی کلماتی از قبیل واژن و قاعدگی کثیف شمرده می‌شدند و بیش از امروز به تابوهای اجتماعی آلوده بودند. اما بسته‌شدن تاسِت برای معدود طرفداران کاپ‌های قاعدگی پایان ماجرا نبود. در سال ۱۹۸۷ برند جدیدی به‌اسم کیپِر (Keeper)، که هنوز هم سرپاست، تولید کاپ‌های لاتکسی را از نو آغاز کرد. کم‌کم برندهای دیگری هم پا به میدان گذاشتند و ایده چالمِرز را با پیشرفت‌های نوین هم‌سو ساختند. ازجمله این پیشرفت‌ها تولید کاپ قاعدگی با سیلیکون درجه پزشکی برای جلوگیری از حساسیت به لاتکس بود.
۳. کاپ قاعدگی در مقایسه با پد و تامپون چه مزایایی دارد؟
برخی مزایای کاپ‌های قاعدگی را باهم مرور می‌کنیم:
- کاهش هزینه‌ها: البته که کاپ قاعدگی ارزان نیست. برای مثال خرید کاپ قاعدگی لونِت حدود ۳۲۰ هزار تومان از کف‌تان می‌برد. اما، چون این کاپ‌ها چندبارمصرف‌اند، در بلندمدت به‌نسبت پد و تامپون به‌صرفه‌تر خواهند بود. اغلب کاپ‌ها را درصورت نگهداری صحیح می‌توانید تا سال‌ها استفاده کنید.
- قابلیت جمع‌آوری خون بیشتر: کاپ‌های قاعدگی گنجایش‌های متفاوتی دارند. اما به‌طورکلی ظرفیت کاپ‌ها تقریبا سه برابر تامپون‌هاست. به این معنی که در هر بار استفاده برای مدت طولانی‌تری بدون نیاز به تخلیه قابل‌استفاده‌اند.
- راحت‌تر: برخی افراد با این کاپ‌ها در مقایسه با پد و تامپون راحت‌ترند. چراکه کاپ قاعدگی برخلاف تامپون موجب خشکی واژن نمی‌شود. این کاپ‌ها همچنین، درصورتی که درست جاگذاری شوند، نشتی نخواهند داشت. بنابراین با خیال راحت می‌توانید به باشگاه یا استخر بروید. حتی برندهایی داریم که ادعا می‌کنند کاپ‌شان تداخلی با رابطه جنسی ندارد. اما این را هم اضافه کنیم که استفاده از کاپ‌های قاعدگی، یا بهتر بگوییم گذاشتن و برداشتن‌شان، به‌راحتی پد نیست. به‌عبارتی شاید عادت‌کردن به استفاده از کاپ قاعدگی مدتی زمان ببرد. ولی برای شماهایی که بلدید با تامپون کار کنید، احتمالا چالشی نخواهد داشت.
- سازگارتر با محیط‌زیست: اگر از حامیان سرسخت محیط‌زیست باشید، احتمالا کنجکاوی بیشتری درمورد کاپ‌های قاعدگی به‌خرج خواهید داد. این کاپ‌ها، همان طور که گفتیم چون چندبارمصرف‌اند، از حجم زباله‌هایی که روانه محیط‌زیست می‌کنیم به‌مقدار قابل‌توجهی می‌کاهند.
[related]7738[/related]
۴. کاپ قاعدگی مشکلی هم ایجاد می‌کند؟
شاید مجذوب مزایای کاپ‌های قاعدگی شده باشید. اما خوب است بدانید که استفاده از این کاپ‌ها می‌تواند با مشکلاتی هم همراه باشد:
- جاگذاری و بیرون‌کشیدن کاپ: جاگذاری صحیح کاپ در واژن شاید برای همه راحت نباشد. بیرون‌کشیدن کاپ هم همین‌طور. اگر دست‌تان راه نیفتد، احتمالا اذیت خواهید شد. تازه این کاپ‌ها تنها درصورتی نشتی نخواهند داشت که درست جاگذاری شوند.
- انتخاب برند و سایز مناسب: کاپ‌های قاعدگی در سایزهای مختلفی عرضه می‌شوند. این‌طور نیست که یک سایز برای همه مناسب باشد. حتی شاید با کاپ برخی برندها احساس راحتی نکنید. بنابراین اگر به استفاده از این کاپ‌ها اصرار داشته باشید، ممکن است به آزمون‌وخطا نیاز پیدا کنید. یعنی اگر انتخاب اول‌تان کاری از آب درنیامد، ناچارید برای خرید مدلی دیگر هزینه کنید.
- آلرژی: کاپ‌های لاتکسی ممکن است حساسیت ایجاد کنند. منتها امروزه اغلب کاپ‌های قاعدگی از مواد فاقد لاتکس تولید می‌شوند و احتمال حساسیت‌شان کمتر است. البته برای برخی افراد همچنان درصدی احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک وجود دارد.
- تحریک واژن: اگر در استفاده صحیح یا تمیز نگه‌داشتن این کاپ‌ها دقت کافی به‌خرج ندهید، ممکن است در ناحیه واژن دچار عفونت یا احساس تحریک و ناراحتی شوید. برای شست‌وشوی کاپ حتما طبق دستورالعمل عمل کنید. البته تحریک واژن می‌تواند به‌دلیل انتخاب سایز اشتباه یا جاگذاری نامناسب هم باشد.
- سندرم شوک سمی (TSS): این عارضه عفونی با استفاده طولانی از تامپون در ارتباط است. اما درمورد کاپ قاعدگی هنوز دقیقا معلوم نیست که استفاده از این کاپ‌ها چقدر موجب افزایش احتمال بروز TSS می‌شود. تحقیقات فعلی که این احتمال را بسیار کم می‌دانند. ولی به‌هرحال به تحقیقات بیشتری دراین‌زمینه نیاز است.
۵. خلاصه استفاده کنیم یا نه؟
درصورت تمایل به استفاده از این کاپ‌ها در درجه اول بهتر است با یک پزشک زنان مشورت کنید. اما اگر از بابت عوارض جانبی احتمالی می‌پرسید، باید بگوییم که تحقیقات دراین‌زمینه همچنان ادامه دارند. چراکه عوارض احتمالی استفاده از این محصول باید روشن‌تر شود. درضمن شرایط هرکسی فرق می‌کند. نمی‌توان کلی‌گویی کرد و گفت که مزایای استفاده از کاپ‌های قاعدگی برای همه افراد به معایب‌شان می‌چربد. پس مطمئن‌ترین راه این است که مشورت پزشکی بگیرید. شاید پزشک زنان کاپ قاعدگی خاصی را پیشنهاد کند یا که اصلا استفاده از این محصول را به‌صلاح‌تان نبیند.
درصورت دارابودن هریک از شرایط زیر باید محتاطانه‌تر تصمیم بگیرید:
- پرولاپس یا افتادگی رحم؛
- حساسیت به لاستیک یا لاتکس؛
- استفاده از لوازم پیشگیری درون‌رحمی مانند IUD؛
- سابقه ابتلا به سندرم شوک سمی یا TSS؛
- عفونت مکرر واژن؛
- مهبل‌گرفتگی یا واژینیسموس؛
- فیبروئیدهای رحمی؛
- اِندومِتریوز؛
- به‌تازگی مادر شده‌اید، سقط داشته‌اید یا جراحی زنان انجام داده‌اید.
می‌بینید که به همین سادگی‌ها نیست. تنها پزشک می‌تواند شرایط‌تان را برای استفاده از کاپ قاعدگی سبک‌سنگین کند. البته شاید در تبلیغات ببینید که این کاپ‌ها را مناسب همه افراد و قابل‌استفاده برای تمام سنین توصیف می‌کنند. اما ما که معتقدیم صرفا به تبلیغات اعتنا نکنید و توصیه‌های پزشک مشاورتان را در اولویت قرار دهید.
محبوب‌ترین انواع کاپ قاعدگی را ببینید
۶. آیا دوشیزگان هم می‌توانند از کاپ قاعدگی استفاده کنند؟
اگر تاکنون رابطه جنسی نداشته‌اید یا برایتان سؤال است که این کاپ‌ها چه تأثیری روی پرده بکارت دارند، حتما بهتر است اول از یک پزشک زنان مشورت بگیرید و بعد دنبال استفاده از کاپ‌های قاعدگی باشید.
۷. برای خرید کاپ قاعدگی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
حالا اگر با مشورت پزشکی به این نتیجه رسیدید که از کاپ قاعدگی استفاده کنید، مروری هم بر دانستنی‌های زیر داشته باشید:
انتخاب سایز
کاپ‌های قاعدگی معمولا در دو سایز ۱ (کوچک) و ۲ (بزرگ) عرضه می‌شوند. انتخاب سایز مناسب به موارد زیر بستگی دارد:
- سن؛
- وضعیت دهانه رحم؛
- شدت خون‌ریزی قاعدگی؛
- سفتی و انعطاف‌پذیری کاپ؛
- ظرفیت کاپ؛
- قدرت ماهیچه‌های کف لگن؛
- سابقه زایمان واژینال.
پزشک زنان با لحاظ‌کردن همه این موارد به شما در انتخاب سایز مناسب کمک خواهد کرد.
سایز ۱ معمولا برای خانم‌های زیر ۳۰ سال و کسانی که زایمان واژینال نداشته‌اند پیشنهاد می‌شود. اما سایز ۲ بیشتر مناسب خانم‌های بالای ۳۰ سال و کسانی است که سابقه زایمان واژینال داشته‌اند یا قاعدگی‌های پرخون و سنگینی دارند. اما این قاعده کلی قابل‌تعمیم به همه افراد نیست. درمورد ارتفاع کاپ هم باید پزشک ببیند که دهانه رحم شما هنگام قاعدگی در چه وضعیتی قرار می‌گیرد.
درضمن فراموش نکنید که کاپ‌های قاعدگی تنها درصورتی کارکرد درستی خواهند داشت که بتوانید سایز مناسب‌تان را پیدا کنید. این را هم بدانید سایزهای برندهای مختلف ممکن است اندکی با هم متفاوت باشند.
سایر نکات
- مواد سازنده: اغلب کاپ‌های قاعدگی سیلیکونی‌اند. اما برخی هم از مواد لاستیکی و لاتکس تولید می‌شوند. بنابراین اگر به لاتکس حساسیت دارید، حتما می‌دانید که نباید از کاپ‌های لاتکسی استفاده کنید.
- گنجایش: کاپ‌های با گنجایش بیشتر برای قاعدگی‌های سنگین مناسب‌ترند. اما، همان طور که گفتیم، شدت خون‌ریزی به‌تنهایی نمی‌تواند در انتخاب سایز کاپ ملاک باشد.
- سفتی: کاپ‌های قاعدگی ازلحاظ میزان سفتی می‌توانند سفت، متوسط یا نرم باشند. کاپ‌های سایز بزرگ‌تر معمولا کمی سفت‌ترند. هرچه انعطاف‌پذیری کاپ کمتر باشد، راحت‌تر داخل واژن باز می‌شود. اما اینها داخل‌کردن‌شان سخت‌تر است.
- شکل بدنه و ساقه: برخی کاپ‌های قاعدگی باریک و بلندند و برخی دیگر گردترند. دهانه کاپ‌ها هم ازلحاظ شکل و ضخامت می‌تواند باهم متفاوت باشد. شکل ساقه کاپ‌ها هم همین‌طور. اما اینکه چه شکل کاپی راحت‌تر است به بدن و ترجیح هرکسی بستگی دارد.
سخن پایانی
این روزها خرید کاپ قاعدگی زیاد تبلیغ می‌شود. حتی به تبلیغات اینفلوئنسرهای اینستاگرامی هم کشیده شده است. اما ما در جایگاهی نیستیم که در این مورد خاص نسخه‌پیچی کنیم. هرآنچه هم در این مطلب برایتان گردآوری کردیم صرفا جهت افزایش آگاهی عمومی و فاقد جنبه تجویزی است. تنها تجویزمان به شما دریافت مشورت پزشکی است. فرقی نمی‌کند مجردید یا متأهل یا در چه سن‌وسالی هستید. درهرحال استفاده از این کاپ‌ها منوط به دریافت مشورت پزشکی است. چراکه معتقدیم پیش از اقدام به خرید کاپ قاعدگی حتما اول باید با یک پزشک زنان مشورت کنید و ببینید که اصلا استفاده از چنین محصولی را برایتان صلاح می‌بیند یا نه.
[see_also]6536[/see_also]
