انواع پاک کن و نکاتی که باید قبل از خرید پاک کن بدانید

پاک کن، در کنار مداد و خودکار، یکی از نوشت‌افزارهای پرمصرف است که نه تنها در دوران مدرسه، بلکه در تمامی سنین استفاده می‌شود. در این مطلب درجه، از انواع پاک کن و نکات مهم در خرید پاک کن مناسب خواهیم گفت.

نزدیک به مهر و بازگشایی مدارس هستیم، در این میان بسیاری از خانواده‌ها در تب و تاب خرید لوازم‌التحریر مثل بهترین مارک مداد رنگی، بهترین دفتر ایرانی، تراش، اتود، خودکار و ... برای تحصیل فرزندان خود هستند. اگر از آن دسته افرادی هستید که استفاده زیادی از لوازم‌التحریر دارید، یا در بین اعضای خانواده‌اتان محصل وجود دارد، یادتان باشد یک پاک کن مطمئن و مناسب در بین لوازم‌التحریر منزل شما، ضروری و اجتناب‌ناپذیر است.

همانطور که می‌دانید، پاک‌ کن از جمله وسایلی است که تماس مستقیمی با دست و انگشتان دارد. از این رو به خاطر حفظ سلامت فرزندانمان هم که شده، بهتر است نوع مناسب و مرغوب آن را خریداری کنیم. انواع و برندهای مختلفی از پاک کن توسط شرکت‌های سازنده، تهیه و به بازار عرضه می‌شود؛ ولی آنچه مهم است، انتخاب یک پاک کن متناسب با نوع استفاده شماست. پس پیش از هر چیزی باید به‌دنبال جست‌وجوی ویژگی‌های مهم در یک پاک کن باشید. مانند مواد تشکیل دهنده پاک کن، طراحی پاک کن، خوش‌دست بودن یا راحت بودن پاک کن زمانی که آن را در دست می‌گیرید و صد البته قیمت پاک کن.

انواع پاک کن از لحاظ مواد تشکیل دهنده

سوالی که بهتر است هنگام خرید پاک کن از خود بپرسید این است: قرار است با این پاک کن چه چیزی را پاک کنم؟ جوهر خودکار؟ مداد؟ یا چیزهای دیگر؟ در حالت کلی چهار دسته پاک کن بر اساس مواد تشکیل‌دهنده وجود دارد و هر کدام برای مصرف خاصی استفاده می‌شود.

۱. پاک کن‌ معمولی وینیل (Vinyl erasers)

پاک کن‌های معمولی وینیل یکی از سخت‌ترین و درواقع بادوام‌ترین پاک‌ کن‌هایی است که از ترکیب پلاستیک با وینیل تولید شده است. بد نیست بدانید، وینیل یک ماده شیمیایی است که در گروه شیمی آلی قرار دارد. این ماده شیمیایی درواقع یک مولکول اتیلن است که یک اتم هیدروژن از آن جدا شده است.

این نوشت‌افزار می‌تواند به خوبی جوهر خودکار و مداد را پاک کند. ویژگی خوبی که این مدل پاک‌ کن‌ دارد، جمع شدن جرم پاک کن یا گلوله‌شدن پس از پاک‌کردن است و شما به راحتی می‌توانید ضایعات آن را تمیز کنید. همچنین همانطور که قبلا هم گفتیم، چون پاک‌ کن‌هایی که از جنس وینیل ساخته می‌شود، بسیار سفت و محکم است، با کوچکترین فشاری که روی کاغذ بیاورید، آن را پاره خواهید کرد. بنابراین بهتر است در صورت خرید و استفاده از این پاک کن، به دستان خود فشار زیادی نیاورید. فراموش نکنید در کنار قیمت بالای این مدل از پاک کن، جنس پلاستیکی آن برای کسانی که به لاستیک حساسیت دارند، گزینه مناسبی است.

۲. پاک کن معمولی لاستیکی (rubber eraser)

پاک کن معمولی لاستیکی از رایج‌ترین پاک‌ کن‌هایی است که تاکنون با آن آشنا شده‌اید. در بسیاری از مدارس جهان از این پاک کن استفاده می‌شود. پاک کن صورتی (Pink Eraser)، نام دیگری است که این نوع پاک کن را به آن می‌شناسند. درواقع پاک کن‌های معمولی لاستیکی نخستین نوع پاک کن است که تاکنون ابداع شده و هنوز هم با گذشت زمان زیاد، یکی از بادوام‌ترین پاک کن‌هاست. نوع قدیمی این پاک کن به شکل مستطیل و با ترکیب رنگ آبی و قرمز هنوز هم طرفداران خود را دارد.

جالب است بدانید، ماده اصلی تشکیل‌دهنده آن، لاتکس یا صمغ گرفته شده از درخت لاستیک است. البته می‌توانید در بازار نمونه‌هایی از پاک کن معمولی لاستیکی را بیابید که از لاتکس مصنوعی ساخته شده است و البته ارزانتر از نوع اصل به فروش می‌رسد و قطعا به خوبی لاتکس اصل عمل نمی‌کند. از ویژگی‌های پاک کن ساخته شده از لاتکس، می‌توان به استحکام آن‌ها و دیر تمام شدنشان اشاره کرد. زمانی که از این نوع پاک کن استفاده می‌کنید، نباید انتظار داشته باشید، جوهر یا مرکب را به خوبی پاک کند. هرچند درصورت وارد کردن فشار زیاد، ممکن است این اتفاق بیافتد. همچنین این مدل پاک کن، برای پاک کردن مداد هم زیاد فوق‌العاده نیست و اثر مداد روی کاغذ باقی می‌ماند. مواظب باشید هنگام استفاده از پاک کن لاستیکی به آن فشار زیادی وارد نکنید، چون باعث می‌شوید پاک کن از وسط دو قسمت شود.

۳. پاک کن صابونی (Gum erasers)

پاک کن صابونی بسیار نرم و منعطف است و به طور معمول برای پاک کردن قسمت‌های زیادی از سطوح کاغذ که به جوهر و مداد آغشته شده، استفاده می‌شود. جنس آن‌ها از لاستیک بوده ولی بسیار منعطف است. جالب است بدانید این نوع پاک کن بیشتر مناسب هنرمندان است. چون پاک کن صابونی بسیار نرم است، نمی‌تواند به اندازه پاک کن‌ وینیل و لاستیک اثرات روی کاغذ را پاک کند؛ در حالی که اثر قلم طراحی را به خوبی محو می‌کند.

همچنین شکل ظاهری آن‌ها که اغلب به صورت مستطیل است، باعث می‌شود، هنرمندان به‌ویژه طراحان بتوانند، کوچک‌ترین اثر بین یک ناحیه کوچک مثل یک گوشه یا یک ناحیه بزرگ مثل صورت در نقاشی را به خوبی پاک کنند. از نظر هنرمندان پاک‌ کنی که بتواند، کوچک‌ترین فضا در یک اثر هنری یا نقاشی را پاک کند، کمک بزرگی در خلق یک نقاشی و تصویر بهتر می‌کند.

۴. پاک کن خمیری (Kneaded erasers)

پاک‌ کن خمیری یکی دیگر از انواع پاک کن است که طرفداران بسیاری در بین مصرف‌کنندگان دارد. اما بیشترین طرفداران این مدل پاک کن، هنرمندان و نقاشان هستند. یکی از اصلی‌ترین دلایل استقبال و استفاده آن‌ها از پاک کن خمیری، نوع کارکرد آن است. درواقع پاک کن خمیری فقط پاک نمی‌کند، بلکه وقتی روی بخشی از طرح کشیده می‌شود، همانند یک هایلایتر عمل می‌کند. انعطاف فوق‌العاده این پاک کن باعث شده، بسیار خوش‌دست باشد و به هر شکل و طرحی که تولید شود، هنرمند بتواند از آن بهترین استفاده را در نقاشی‌ها و تصاویر خود داشته باشد.

ویژگی منحصربه‌فرد پاک کن خمیری، تغییر شکل آن با کمک دست و جذب بالای آن در گرافیت روی کاغذ است. به راحتی می‌توان پاک کن خمیری را با دست به هر شکلی که می‌خواهیم، تغییر دهیم. همچنین پاک کن خمیری، به خوبی گرافیت را از کاغذ بیرون می‌کشد و هیچ اثری روی کاغذ باقی نمی‌گذارد. البته چون جاذب خوبی است، اگر پس از استفاده نگاهی به آن‌ها بیندازید، می‌بینید که پاک کن به دلیل اثر گرافیت کاملا سیاه شده است. گرافیت همان مغزیِ سیاه رنگ مداد است و از ۶ اتم کربن تشکیل شده است که به شکل شش ضلعی منتظم درکنار هم قرار گرفته‌اند. جالب است بدانید، ساختار گرافیت مداد به صورت لایه‌لایه است.

جالب است بدانید اکثر پاک کن‌های خمیری به راحتی می‌توانند موادی مانند گچ، زغال چوب و مدادهای رنگی را جذب کنند. پس دقت کنید، مدت زمانی طولانی آن‌ها در محیط گرم قرار ندهید. چون احتمال دارد، شکل اولیه خود را از دست داده و غیر قابل استفاده شود. همچنین با قرارگیری در مجاورت هوا خشک شده و دیگر نمی‌توان از آن استفاده کرد.

[related]11997[/related]

نکات پیش از خرید پاک کن

۱. به کاربرد پاک کن و جنس تولید شده آن توجه کنید

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک پاک کن خوب، این است که به خوبی بتواند سطح کاغذ را پاک کند. در غیر این صورت، زمان بیشتری برای پاک کردن و زمان کمتری برای نوشتن خواهید داشت. احتمالا شما هم با این مدل پاک کن‌ روبه‌رو شده‌اید. مثلا پاک کن به خوبی نوشته‌های روی کاغذ را پاک نمی‌کرد و شما مجبور شدید، برای تمیز کردن سطوح سیاه پاک کن، آن را روی سطح سفتی مثل میز تحریر، روی فرش و حتی روی موهای خود بکشید.

شاید پاک کنی که از آن استفاده می‌کنید، مناسب کاری نیست که انجام می‌دهید. مثلا شما می‌خواهید گرافیت روی کاغذ را پاک کنید، ولی پاک کنی تهیه کردید که مختص پاک کردن مدادهای مخصوص طراحی و نقاشی است. بنابراین اگر می‌خواهید پاک کن مناسب و به‌درد بخور داشته باشید، حتما به کاربرد آن و جنس ماده‌ای که از آن تولید شده است، دقت کنید.

۲. پاک کن‌ جعبه‌دار، سفت و متراکم، به سختی نصف می‌شود

بالاخره پاک‌ کن‌ها هرچه‌قدر هم از جنس محکم و سفتی ساخته شده باشد، باز هم ممکن است بشکند. این حقیقتی کاملا انکارنشدنی است؛ همه ما روزی آن را تجربه کرده‌ایم و مطمئنا فرزندان ما هم با آن روبه‌رو خواهند شد. درست زمانی که روی میز خود خم شده و سعی می‌کردیم،‌ آخرین اثرات باقی‌مانده مداد را از روی کاغذ پاک کنیم، ناگهان پاک کن در دستانمان نصف شد و شکست.

اگر نگران این مساله هستید، بهترین گزینه برای شما، خرید یک پاک کن سفت و متراکم است. پاک کنی که بتواند، فشاری که از سوی دستان شما به آن وارد می‌شود، به خوبی تحمل کند. البته نباید فراموش کنید که پاکن‌ جعبه‌دار یا پاک کن‌هایی که دورتادور آن‌ها پوشش مقوایی نازک قرار دارد، تا حد قابل توجهی از این اتفاق درامان خواهد بود. ابتدا به مقوای نازکی که دورتادور پاک کن را پوشانده است، به خوبی نگاه کنید. آیا گوشه‌های مقوا برش خورده است؟ اگر اینچنین باشد، پاک کن شما به سختی خراب می‌شود. چون هنگام استفاده از پاک کن و فشاری که روی سطح آن وارد می‌کنید، گوشه‌های مقوا به راحتی باز شود و فشار را روی پاک کن، کم می‌کند. از این رو پاک کن به سختی نصف می‌شود.

۳. پاک کنی تهیه کنید که فتیله یا ضایعات خمیری کم‌تری تولید کند

یکی دیگر از بدیهیات هنگام استفاده از پاک کن، تولید فتیله یا ضایعات خمیری است، که براثر کشیدن پاک کن روی سطح کاغذ ایجاد می‌شود. می‌توانید آن‌ها را در سراسر لباس، میز تحریر و حتی فرش هم ببینید. برای جلوگیری از این اتفاق، بهتر است، از پاک کن‌هایی استفاده کنید که ضایعات کم‌تری تولید می‌کند، یا ضایعات پاک کن به سطح پاک کن می‌چسبد. کافی است با دست آن‌ها را بردارید و مانع از پخش شدنشان شوید.

۴. به شکل پاک کن، دقت کنید

اگر به کارهای هنری علاقه‌مند هستید و در خود توان انجام آن‌ها را می‌بینید، این یک شانس خوب و بزرگ از سوی خداوند است، که نصیبتان شده است. اگر تمایلات نقاشی و طراحی دارید، پاک کن‌ها، نقش بسزایی در تمیزتر شدن اثرهای هنری شما دارند. ممکن است، دلتان بخواهد، پاک کنی انتخاب کنید، که ظاهر زیبایی داشته باشد. مثلا پاک کنی ببینید با طرح‌های فانتزی مثل اشکال حیوانات و وسوسه شوید آن را بخرید. اما پیش از خرید، به کاربرد پاک کن توجه کنید و این که چقدر برای شما و استفاده‌ای که از آن دارید، مناسب است.

بهتر است، هنگام خرید، پاک کنی انتخاب کنید که به راحتی داخل جعبه مخصوص وسایل نقاشی جا شود. مبادا مجبور شوید، هر هفته یک پاک کن جدید خریداری کنید! مسلما از لحاظ اقتصادی به‌صرفه نیست. و نباید فراموش کنید، این شما هستید که باید برای مدت طولانی پاک کن را نگه دارید و از آن استفاده کنید.

۵. پاک کنی بخرید که خوش‌دست باشد

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌هایی که یک پاک کن خوب دارد، راحتی در دست است. به بیانی‌ ساده‌تر، پاک کن مناسب باید خوش‌دست باشد و زمانی که از آن استفاده می‌کنید، به انگشتان دست فشار زیادی وارد نشود و دستان شما را خسته نکند.

۶. مواد استفاده شده در تولید پاک کن، مجاز باشد

همانطور که در قسمت انواع پاک کن توضیح دادیم، پاک کن‌‌هایی که در بازار وجود دارد، از چهار جنس مختلف تولید شده است. دقت کنید، پاک کنی که انتخاب می‌کنید، از مواد و ترکیبات مجاز ساخته شده باشد. مثلا اگر پاک کن وینیل بود، ترکیبات شیمیایی استفاده شده در آن، سالم باشد. یکی از بهترین روش‌ها برای تشخیص این موضوع، بو کردن پاک کن است. نباید با بوئیدن پاک کن، بوی ترکیبات و بخارهای سمی به مشام برسد. همچنین موادی که در تولید پاک کن استفاده شده است، نباید باعث حساسیت دست و پوست دست شما شود. البته می‌توانید از پاک کن‌هایی که دارای پوشش محافظ کاغذی هستند، استفاده کنید. این نوع پاک‌ کن‌ها از لحاظ امنیت در حفظ سلامت پوست، مطمئن‌تر است. [see_also]12248[/see_also]