سوالاتی که باید قبل از خرید قوری و کتری از خودتان بپرسید
برای ما ایرانی‌ها چای یکی از نوشیدنی‌های اصلی بعد از آب به‌حساب می‌آید. لازمه درست‌کردن چای دیشلمه هم قطعا چیزی جز یک قوری و کتری خوب نیست. در ادامه با «درجه» همراه باشید تا سوالاتی را که باید قبل از خرید قوری و کتری از خودتان بپرسید با هم مرور کنیم.
چرا با مایکرووِیو آب داغ نکنم؟
به جز اینکه می‌توانید سراغ چای ساز بروید، استفاده از مایکرووِیو یکی از سریع‌ترین راه‌ها برای درست‌کردن آب داغ است. اما اگر آب داغ را برای درست‌کردن چای می‌خواهید، همان کتری بهتر جواب می‌دهد. در مایکرووِیو آب براثر امواج رادیویی بیش‌ازحد داغ می‌شود. وقتی هم که آب زیادی داغ باشد، چای‌هایی مثل چای سبز یا چای سفید خوش‌طعم درنمی‌آیند، چراکه برای این قبیل چای‌ها دمای آب باید پایین‌تر باشد. این درحالی است که در مایکرووِیو دمای آب خیلی سریع به بالاتر از نقطه جوش می‌رسد.
۲. کتری روگازی بخرم یا برقی؟
اینکه کتری روگازی بخرید یا برقی بیشتر به ترجیح خودتان بستگی دارد. ما ویژگی‌های هرکدام را برایتان می‌گوییم، انتخاب با شما.
کتری روگازی
- کتری‌های روگازی ارزان‌ترند و تنوع ظاهری بیشتری هم دارند.
- آب را دیرتر جوش می‌آورند و اتلاف انرژی بیشتری دارند، چراکه روی اجاق‌گاز مقداری از گرما به هوای اطراف هرز می‌رود. البته کتری‌های روگازی هم درصورت استفاده روی اجاق‌گازهای القایی (نسل جدیدتر اجاق‌گازهای برقی که بازدهی بیشتری دارند) می‌توانند مصرف انرژی بهینه‌تری داشته باشند و درضمن آب را سریع‌تر جوش بیاورند.
- برای استفاده از کتری‌های روگازی نیازی نیست دنبال پریز خالی بگردید.
کتری برقی
- کتری‌های برقی آب را سریع‌تر جوش می‌آورند و اتلاف انرژی کمتری دارند، چون تقریبا همه انرژی برای داغ‌کردن آب مصرف می‌شود.
- بعضی کتری‌های برقی فیلتر مخصوصی دارند که رسوبات آب سخت را در خود جمع می‌کند (آب سخت املاح بالایی دارد).
- بعضی کتری‌های برقی از قابلیت تنظیم دما برخوردارند. یعنی اگر بخواهید، نمی‌گذارند آب به نقطه جوش برسد. درصورتی‌که اهل چای سبز هستید (درکل هر نوع چایی که برای دَم‌کردنش آب باید زیر نقطه جوش باشد)، از این ویژگی سَرسَری عبور نکنید.
کتریِ چه جنسی بخرم؟
اگر سراغ کتری روگازی رفتید، از لحاظ جنس می‌توانید انتخاب‌های متنوع‌تری داشته باشید. اما اینکه چه جنسی بخرید باز به سلیقه خودتان بستگی دارد. البته دیزاین آشپزخانه‌تان هم شرط است.
- استیل ضدزنگ: کتری‌های استیل بادوام‌اند و زود قُر نمی‌شوند. به‌اضافه اینکه تمیزکردن‌شان سخت نیست و تیره نمی‌شوند. می‌توانید بسته به سلیقه خودتان مدل مات یا براق‌شان را انتخاب کنید. منتها این جنس کتری‌ها کمی دیر داغ می‌شوند. اگر جنس دسته‌شان هم از استیل باشد، چون خیلی داغ می‌شود، باید موقع گرفتن مراقب بود.
- مس: رسانش گرمایی مس از استیل بهتر است. با این تفاوت که مس زودتر قُر می‌شود، چون به‌نسبت استیل اندکی انعطاف‌پذیرتر است. ضمن اینکه باید مراقب باشید خَش نیفتد و هرازگاهی هم به جلاکاری نیاز دارد. اما دقت داشته باشید که این جنس کتری‌ها را نباید روی حرارت بالا استفاده کرد. اتفاقا ازآنجاکه حرارت ملایم برایشان کفایت می‌کند و آب را هم زود داغ می‌کنند، مصرف انرژی تقریبا بهینه‌تری در مقایسه با سایر انواع کتری‌ها دارند.
- چدن: چدن فلز سنگین‌تر و متراکم‌تری است و به همین دلیل به توزیع یکسان‌تر گرما بهتر کمک می‌کند. این جنس کتری‌ها آب را کمی دیر جوش می‌آورند. اما درعوض مدت طولانی‌تری گرم باقی می‌مانند. باید هم پس از استفاده خشک‌شان کنید تا زنگ نزنند. البته کتری‌های چدنی معمولا لعاب‌کاری‌شده‌اند. اما باز باید مراقب بود که لعاب‌شان پوسته‌پوسته نشود.
- شیشه: با کتری‌های شیشه‌ای می‌توانید جوش‌آمدن آب را ببینید. این جنس کتری‌ها علاوه‌بر جذابیت ظاهری از مزیت تمیزشدن آسان برخوردارند و معمولا هم قابل‌شست‌وشو در ماشین ظرف‌شویی‌اند. کتری‌های شیشه‌ای را بهتر است روی حرارت مستقیم قرار ندهید، چراکه به تغییرات دمایی ناگهانی حساس‌اند و ممکن است بشکنند. درعوض می‌توانید از شعله‌پخش‌کن استفاده کنید.
- آلومینیوم: آلومینیوم جنس ارزان‌تری است و از همه زودتر قُر می‌شود. مستعد خَش‌برداشتن و تیره‌شدن هم هست.
قوری را از چه جنسی انتخاب کنم؟
جنس قوری می‌تواند روی عطر و طعم چای تأثیر داشته باشد. اما ببینیم که از هر جنسی چه انتظاراتی می‌توانیم داشته باشیم:
- سرامیک: مهم‌ترین ویژگی قوری‌های سرامیکی قابلیت حفظ گرما برای مدت طولانی است. معمولا دیواره ضخیمی هم دارند. این جنس قوری‌ها به‌ویژه برای چای سیاه یا هر نوع چای دیگری که در دماهای بالاتر دَم می‌کشند مناسب‌اند. منتها اگر قوری‌های سرامیکی داخل‌شان لعاب‌دهی شده باشد بهتر است، چون دراین‌صورت طعم چای را به خودشان نمی‌گیرند و در مصارف بعدی موجب قاطی‌شدن طعم‌ها نمی‌شوند.
- چینی: قوری‌های چینی هم طعم چای را به خودشان نمی‌گیرند و برای دَم‌کردن انواع مختلف چای مناسب‌اند. منتها به اندازه قوری‌های سرامیکی قادر به حفظ گرما نیستند و زودتر خنک می‌شوند. به‌دلیل انتقال گرمای ضعیف‌ترشان هم اتفاقا برای دَم‌کردن چای سبز یا سفید مناسب‌اند. فقط اینکه ازلحاظ مقاومت به‌پای قوری‌های استیل نمی‌رسند. اما معمولا در مقایسه با سرامیک شکنندگی کمتری دارند.
- استیل: استیل جنس مقاوم‌تر و بادوام‌تری از سرامیک است. قوری‌های استیل چای را زود خنک نمی‌کنند و به‌ویژه برای دَم‌کردن چای کیسه‌ای مناسب‌اند.
- شیشه: در قوری‌های شیشه‌ای می‌توانید از مشاهده دَم‌کشیدن چای لذت ببرید. در تمیزکردن‌شان هم باید دقت کنید، چون کوچک‌ترین لکه‌ای قابل‌مشاهده خواهد بود.
برای انتخاب قوری و کتری چه نکات دیگری را لحاظ کنم؟
- سایز: برای انتخاب سایز کتری یا قوری باید ببینید که در هر وعده معمولا چقدر چای درست می‌کنید. این را هم بدانید که هرچه سایز قوری و کتری کوچک‌تر باشد، چای زودتر آماده می‌شود.
- دهانه: هرچه دهانه کتری گشادتر باشد، برای پرکردن و تمیزکردنش راحت‌تر خواهید بود.
- درپوش: اگر درِ قوری به خودش وصل باشد، احتمال گم‌شدن یا ضرب‌دیدنش کمتر است.
- دسته: دسته کتری بهتر است که از جنس‌های مقاوم در برابر گرما باشد تا اگر احیانا بدون دستکش کتری را بلند کردید دست‌تان نسوزد. طراحی دسته هم باید به‌شکلی باشد که برای بلندکردن کتری در حالت پر راحت باشد.
- سوت: بعضی کتری‌های روگازی سوت‌دارند. یعنی آب که جوش آمد با سوت خبرتان می‌کنند. منتها صدای سوت‌شان می‌تواند گوش‌خراش باشد.
پس برای انتخاب قوری و کتری مناسب اول ببینید که مدل روگازی می‌خواهید یا برقی و بعد درمورد جنس تصمیم بگیرید. هرچند که معمولا اغلب‌مان اول جذابیت‌های ظاهری چشم‌مان را می‌گیرد!
